Calvus Bakımı ve Üreme
Uzun süredir aşina olduğum ve aslına bakılırsa akvaryumda acemilik dönemimi bu türle atlattığımı açıkça söyleyebilirim.Normal şartlarda oldukça dayanıklı bir balık.Akvaryumunuzda su değerlerinizi düzenli bakımla uygun tutarsanız yavru vermemeleri için en ufak bir engel olmuyor.2004 yılında başladığım Calvus ve türleri maceram halen devam etmekte.O yıllardan beridir sayısız oranda ürettiğim bu türden sanırım vazgeçmemde pek mümkün görünmüyor.Calvusun beni çeken bir yönü var.Aslında Türkiye'de akvaristler arasında zamanında büyük heves ile beslenmeye başlanan Tanganyika cinsleri o dönemlerde Calvus ve Frontosa ağırlıklıydı.Bu iki türün bir biri ile olan uyumu zaten akvaryumda çeşitlilik isteyen akvaristlerin ilk tercihleri oluyordu.Fakat daha sonradan tek türe geçiş dönemleri başladı ve fazla hareketli olmayan,genelde zamanını bölgesel davranışa ayıran Calvus türleri akvaristlerin tercihlerinde arka plana düştü.Bunun yerine akvaryumda daha hareketli türlerin ülkemize girişleri ile de günden güne iyice yok olmaya yüz tuttu.
Şimdi geriye doğru bir zaman tüneli gezintisi yaptığımda 10.000 den fazla yavruyu 8 yılda ülkemizde akvarist dostlarla paylaştım.Çok sayıda kişi ile bu sayede dostluk kurdum.Sanırım akvaristliğin en güzel yanı da bu.Bu yavruları her ne kadar bilgilendirme altında paylaşsam da kişisel hatalar yada elde olmayan sebeplerden dolayı yavru beslemenin zorluğuna sabredemeyen arkadaşlarımız bu yavrulardan ya sıkılıp ellerinden çıkardılar ya da tecrübesiz olmalarından dolayı kayıplar yaşadılar.Zaman tünelinde geriye doğru baktığımda hiç de yabana atılamayacak bir yavru başarısına ulaştığımı görüyorum ve gerçekten bu kendimi akvaryum konusunda geliştirmeme ne kadar katkı sağlamış anlayabiliyorum.
Calvus konusunda akvaryum ortamında yapılması gerekenler diye başlayacak olursam;
1.sırada Calvusun en büyük rahatlığı uygun dekor diyebiliriz.Girip çıkabileceği oyuklar ve mağara modelleri balığın kendi gezinme alanını oluşturması için gerekli.2. sırada ise dişi erkek orantısının akvaryumda iyi ayarlanmasını saymalıyız.Çünkü uygun olmayan cinsiyet adetleri akvaryumunuzda şiddetli kavgaların yaşanmasına sahne olacaktır.En az 1 erkek 3 dişi şeklinde bakılması tüm balıkların stressiz bir yaşantısı olmasına etken olacaktır.Normalde bir çift olarak ta bakılabiliyorlar ama erkek devamlı olarak üreme isteğinde olduğundan dişi fazla hırpalanıyor ve sonucunda erkeğin baskısına yenik düşüyor ve bu ölümle dahi sonuçlanabiliyor. Akvaryum ortamında yavru dökmeleri için büyük salyangoz kabukları en kısa dönemde yavru vermelerine etken.Isı 26-29 arası ise uygun.26 derecenin altında 24 dereceye kadar fazla sıkıntı olmuyor ama 24 derecenin altında yavrulama periyotları oldukça düşüyor ve hareket kısıtlanıyor.Gezmeyi sevmeyen bu tür için olduğu yerde bekleme davranışı çok daha fazla artıyor.
Gelelim yavrulara ki çok kişinin isyan ettiği gelişimin çok yavaş olması.Buna şiddetle karşı çıkıyorum.
Calvus türünün anatomik yapısına baktığımızda tam gelişim göstermiş bir erkekten yola çıkarak akvaryum ortamında maksimum 15cm boya ulaşması 4 yıl alıyor.Diğer türlere oranla bakıldığında tam gelişimi sağlayıp üreme çağına gelmesi 1,5 yıl dolayında ve bu yaşta boyu erkeklerde 8-9 cm dişilerde ise 6-7cm olabiliyor.Yapısı dolayısı ile fazla büyümeyen bu tür için gelişimin bu zaman sürecinde bu şekilde olması oldukça doğal.Kıyaslarsak;
Frontosa:üreme yaşı 2,5,ulaştığı boy erkek 19-22cm arası,dişi 14-16cm arası.Maksimum ulaştığı boy 35cm (akvaryum ortamına göre)
Tropheus:üreme yaşı 1,5 , ulaştığı boy erkek dişi 9-10cm.Maksimum boy 15cm (akvaryum ortamına göre)
En çok bakılan balık türleri olarak Frontosa ve Tropheus'a oranla Calvus'un da hiç yabana atılır bir gelişim göstermediğini çok net anlayabiliyoruz.
Calvus'un yavru verme sürecini ele aldığımızda dişinin alt karın bölgesinde hafif bir şişlik ve üreme bölgesinin dışa doğru çıktığını görürüz.Erkekte de buna benzer bir çıkıntı meydana gelir ama dişininki kadar değildir.Erkek dişinin bu dönemde olduğunu anladığında yumurta dökmesini sağlamak için dişiye baskı kurar ve uyuk bir bölgeye girmesi için zorlar.Akvaryum ortamında bunu en kolay büyük salyangoz kabuklarıyla sağlıyoruz.Dişi için bu kabuklar hem girip çıkması için rahat,hemde yumurtaların korunması açısından daha güvenli.Dişi yumurtayı döktükten sonra kabuk içinde yüzgeçlerini hareket ettirmek sureti ile yumurtaların hava almasını ve mantarlaşmamasını sağlar.Erkek bu dönemde kabuk başında dişiyi koruma durumuna geçer.Dışarıdan kabuktaki dişiye herhangi bir saldırı durumunda erkek aşırı agrasif olur ve saldırganlaşır.Yumurtaların kabuk içinde gelişip yüzer duruma gelmesi 20-22 gün sürer.Bu süreden sonra yavrular kabuk ağzına çıkarlar,anne yavruları korumak için yine kabuk başında bekler.Erkek görevini tamamlamış,normal davranışına geçer.
Bu dönemde yapılması gereken yavrular kabuktan ayrılmadan durumu fark edip yavruları akvaryumdan alıp başka bir yere taşımak olacaktır.Başka bir akvaryuma alındığında dikkat edilmesi gereken en önemli unsur ise yavru akvaryumunun suyunu ana tanktan almak olacaktır.Bu yavrular çok ufak olduklarından su içinde sirkülasyon yaratacak filtre sistemlerinden kaçının.Çünkü hem yüzmede zorlanacaklardır hemde yem sorunu yaşayacaklardır.Bu yavruları ilk 2 ay Artemia ile beslemek yavruların gelişimlerini hızlandırmak için oldukça önemlidir.Bağışıklık sistemleri güçlenir ve hastalıklara karşı daha dirençli olurlar.Bir faydası da yenmesi boyut olarak kolaydır.Calvuslar çene yapıları olarak farklı olduklarından yavru döneminde sert yemler yavrularda çene çıkmalarına neden olabilir.Beslenmede 2 aydan sonra kuru yemi toz hale getirerek ara sıra vermek besin çeşitliliği açısından faydalı olacaktır.
Yavru akvaryumunda su değişimi;
Ana tanktan alınan suda gelişimlerini devam ettiren yavrularda genel olarak yapılan en büyük yanlış su değişimidir.Verilen Artemia veya toz kuru yem artıkları dikkatli dip çekimi ile muhakkak alınmalıdır.Bu temizliğin kolay yapılabilmesi için yavru akvaryum hacimlerinin ilk etapta fazla olmaması daha kolay bir bakım sağlayacaktır.Artıkları ince hava hortumu sayesinde temizleyip kaybolan su miktarını çok yavaş bir şekilde eklemek yavrularınızın su değişiminden kaybını önleyecektir.Calvus yavruları suya aşırı hassas olarak lanse edilirler.Oysa bu tüm yavru balıklar için geçerlidir.Yeter ki değişim oranını ve süresini yerinde kullanın.Eksilen su miktarının ne kadar olabileceğini düşünerek en az 3 gün öncesinden dinlendirilmiş suyu hazır bulundurun.Dip çekimi ve su değişim sırasında eksilen suyun akvaryumunuzun %20 den fazla olmamasına dikkat edin.%20 lik değişim oranı yeni su olarak daha çabuk bakteri etkileşimi yapacak ve yavrularınız bu değişimden olumsuz etkilenmeyecektir.Yeni suyu yavru akvaryumuna koymadan önce mutlak suretle 15 dakika hava verin ve akvaryum ısısı ile aynı yada yakın ısıda olmasına özen gösterin.Bu yeni su hazır konuma geldiğinde akvaryuma ekleme işlemini mümkün olduğunca yavaş yapın.Uzun sürecek su ekleme işlemi balıklarınıza en ufak bir olumsuz etki göstermeyecektir.
Herkese sağlıklı balıklar dilerim.